Mediation
Mediation is een verbazingwekkend effectieve techniek om conflicten op te lossen. Het voorkomt in de meeste gevallen (zo’n 75%!) dat een juridische procedure nodig is. Dit bespaart u niet alleen veel geld maar vooral ook veel ellende en zorgen. Een rechtsgang voelt zelden als “eerlijk” en bevredigend, in tegenstelling tot een mediation waarin meestal alle partijen met een opgelucht gevoel uit elkaar gaan.
- Arbeidsconflicten, bijvoorbeeld ruzies of samenwerkingsproblemen die maar blijven voortduren.
- Exit mediation (waar ook een “normale” arbeidsmediation op kan uitdraaien), bijvoorbeeld wanneer er onenigheid bestaat over de voorwaarden van het beëindigen van een arbeidsrelatie.
- Conflicten in familiebedrijven, bijvoorbeeld bij wisseling van de wacht in het bestuur.
- Conflicten tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers, bijvoorbeeld een contractuele verplichting die niet naar behoren is ingevuld in de beleving van betrokken partijen.
- Conflicten in de samenwerking, tussen bijvoorbeeld aandeelhouders en directies, over bijvoorbeeld de koers en de strategie van de onderneming. Vooral bij verandertrajecten kunnen conflicten aan de oppervlakte komen die de doelen van deze trajecten in gevaar brengen.
- Collectieve conflicten in relatie tot de WOR (Wet op de ondernemingsraden), bijvoorbeeld bij reorganisaties, nieuwe pensioenregelingen, en overdracht of beëindiging van een organisatie.
- Conflicten tussen bedrijven of (semi-) overheden en burgers, bijv. over overlast, vergunningen en beleid.
De meest gebruikte is de Faciliterende Mediation. Hierin begeleidt de mediator de deelnemers in het proces: hoe pakken we de gesprekken aan, wat wordt van u als deelnemer verwacht, en hoe ronden we de mediation af. De mediator bemoeit zich in het geheel niet met de inhoud, draagt geen oplossingen aan en doet zelfs geen suggesties voor een mogelijke oplossing. U als deelnemer heeft daar volledige controle over, en het doel van de mediation is ook dat alle deelnemers gezamenlijk werken aan een voor ieder acceptabele oplossing. Doordat u zelf de oplossing vorm geeft, werkt een mediation ook zo goed. U heeft immers als deelnemer aan de mediation het gevoel dat u zelf daar aan heeft kunnen bijdragen!
Rob Vens Mediation wordt vaak gevraagd om te bemiddelen in conflicten waar ook inhoudelijke expertise nodig is om impasses los te trekken. Een voorbeeld is een conflict tussen een ingehuurde opdrachtnemer en een opdrachtgever over de kwaliteit van het opgeleverde resultaat. Wij zijn experts op het gebied van organisatie-inrichting en ICT oplossingen, en om die reden kunnen wij vanuit een onafhankelijke en objectieve rol deelnemen in het gesprek.
Wij gedragen ons altijd als een deelnemer in de mediation, niet als een rechter die het uiteindelijke woord heeft. Het doel is nog steeds om te komen tot een consensus oplossing waar alle partijen (dus ook de mediator in dit geval!) zich in kunnen vinden.
Echter zullen wij ook in deze situaties altijd vooral proberen gebruik te maken van faciliterende mediation. Als deelnemers immers in staat zijn om zonder een derde tot een oplossing te komen is de duurzaamheid van de oplossing meestal groter.
Deze vorm van mediation is meer een gesprekstechniek. De mediator zoekt actief de grenzen op van het conflict en gaat daar zelfs bewust een beetje overheen, door gebruik te maken van scherpe humor en relativeringsvermogen. We gebruiken de techniek alleen wanneer er enig incasseringsvermogen bij de deelnemers is, en ook alleen als er geen te grote culturele verschillen zijn. Immers wat de een als humor kan ervaren (ook al is het vaak heel confronterend!) kan de ander als kwetsend of onacceptabel ervaren. We maken echter heel duidelijk dat het gebruik van humor niet bedoeld is om te kwetsen maar vooral om de deelnemers te helpen iets te bereiken wat wij een “perspectiefverschuiving” noemen: een andere blik op het conflict en de rol van deelnemers daarin waardoor vaak ineens nieuwe mogelijkheden verschijnen en soms zelfs het hele conflict uitdooft als een nachtkaars!
Deze vorm van mediation focust het minst van alle mediation technieken op het bereiken van een “oplossing”. Je zou kunnen zeggen dat het hier vooral gaat om het helder krijgen van de oorzaken. De mediator bemoeit zich niet met de oplossing, gelijk als bij de faciliterende mediation. Maar bij transformatieve mediation bemoeit de mediator zich óók niet met het proces! Wat besproken wordt en in welke volgorde, wordt geheel bepaald door de deelnemers. Als mediator ligt onze focus op goed luisteren. Wij maken veel gebruik van technieken als reflecteren en samenvatten om wat impliciet blijft meer expliciet te krijgen en de deelnemers te helpen meer vanuit innerlijke kracht (empowerment) te werken aan het omgaan met conflicten in het algemeen en het voorliggende conflict in het bijzonder. De mediator speelt een voorbeeldrol, en helpt iedere deelnemer om dat weer in zichzelf terug te vinden en op een nieuwe manier naar zichzelf, en daardoor het conflict, te kunnen kijken.